Boyuk Cill? az-?bc?d . ????? ????? ‎
T?brizd? Cill? gec?si sufr?si
Daxil olan dovrl?r	Qaraqı?
Keciril?n m?rasiml?r	Cill? gec?si S?m?ni bayramı S?dd? bayramı
?vv?lki dovr	Payızdan qı?a don?n vaxt
Sonrakı dovr	Kicik Cill?
Mudd?ti	22 dekabr?1 fevral
Qidalar	Cill? qarpızı, s?m?ni halvası

Boyuk Cill? ( az-?bc?d . ????? ????? ‎) ? Az?rbaycan xalq t?qvimin? gor? qı?ın birinci ayı. Bu dovrd? Cill? gec?si v? S?m?ni bayramı kecirilir.

Boyuk Cill? qı?ın ?vv?lind?n, dekabrın 22-d?n fevralın ?vv?lin? q?d?r olan aydır. 40 gun davam edir. ^[1]

Boyuk Cill?nin qarlı-tufanlı, dondurucu, sumuk u?ud?n gunl?rin? "qaraqı?" deyirl?r. Qaraqı? dovrund? f?sil a?ır, uzucu kecir, qarlı kul?k u?uldayır. ^[2]

Boyuk Cill?nin ilk gunund?, Cill? gec?sind? tonqallar yandırılır, ??nlikl?r v? tama?alar kecirilir. Cill? gec?si sufr?sinin ?n vacib yem?yi yaydan bu gun ucun saxlanılmı? Cill? qarpızıdır. Cill? qarpızının qabıqları atılanda niyy?t tutulur, tumları is? b?r?k?tli il olması ucun saxlanılır. ^[3]

Boyuk Cill?d? ba?ları, bostanları, uzumlukl?ri suvarırlar. Bu suvarma "Cill? suyu" adlanır. Cill? suyu torpa?ın n?mliyini artırır, ziyanvericil?ri oldurur, a?acları tez cic?kl?m?y? qoymur. Su gec? dondu?u ucun a?aclar qı? yuxusundan gec oyanır, b?hr?li olur. T?bi?t?unas H?s?n b?y Z?rdabi bu ayı Kicik Cill? il? muqayis? ed?n bir z?rb-m?s?li qeyd etmi?dir: "Boyuk cill?d? suvaran cox, kicik cill?d? suvaran is? az m?hsul gotur?r". ^[2]

Boyuk Cill? dovrun? du??n S?m?ni bayramında cuc?rdil?n s?m?ni insanların taxıl m?hsulunun yeti?m?si, t?bi?tin oyanması ist?yinin simvoludur. Y?ni, m?hsul evd? nec? cuc?rdilirs?, sah?d? d? el? cuc?rsin. Halva bi?irm?k ucun s?m?ni ?zilir, suyu cıxardılır. Yeddi evd?n alınmı? bu?da unundan bu suda x?mir yo?rulur. Halva pi?iril?n evd? qızlar, g?linl?r yallı gedir, mahnı oxuyurlar. Halvanın icin? istilik ver?n ?dviyyatlar (qara istiot, darcın , mix?k , razyana, quluncan, badyan, qulsak?m?r, z?nc?fil , hil) vurulur, qoz v? ya badam l?p?si ?lav? edilir. ^[3]

• Cill? gec?si . Boyuk Cill?nin ba?ladı?ı 22 dekabr gunu "Cill? bayramı" adlanır. Bu gec? ilin ?n uzun gec?si oldu?u ucun "Cill? gec?si" adlandırılır. ^[3]
• Qaraqı?. Boyuk cill?nin soyuq gunl?ri bel? adlandırılmı?dır. ^[2]
• Qı?ın doqquzuncu gunu. Az?rbaycanlıların inanclarına gor? h?min gun gec? yarısından sonra ayaz vurmu? almanı yey?n u?aqsız qadının u?a?ı olar. ^[4]
• S?m?ni bayramı. Boyuk Cill?d? keciril?n bayramın kohn? adıdır. Bu bayrama bir cox ayinl?r (s?m?ni cuc?rtm?, yallı v? s.) daxildir. ^[3]
• S?dd? bayramı . Boyuk v? Kicik Cill?nin s?rh?dind?, Novruza 50 gun qalmı? keciril?n bayramdır. ?nsanlar boyuk tonqal yandırıb, ??nlik v? tama?alar kecirir. ^[5]

• Az?rbaycan etnoqrafiyası, Uc cildd? III cild. (2007), Az?rbaycan Milli Elml?r Akademiyası Arxeologiya v? Etnoqrafiya ?nstitutu, Bakı: ??rq-Q?rb.
• Eski Turk Dini ?zleri, Yasar Kalafat, 1998, Ankara (turk.).