| Bu m?qal?d?ki v? ya bolm?d?ki
m?lumatlar kohn?dir.
S?hif?y? yenil?nmi? m?lumatlar ?lav? etm?kl? Vikipediyanı z?nginl??dirm?y? kom?k ed? bil?rsiniz.
|
Az?rbaycan Respublikası Dovl?t Film Fondu (ARDFF)
? "Az?rkinovideo" ?stehsalat Birliyininin n?zdind? Az?rbaycan Nazirl?r Kabinetinin 22 dekabr 1993-cu il tarixli s?r?ncamına ?sas?n yaradılmı?, 1994-cu ild?n f?aliyy?t gost?r?n v?
Bakıda
yerl???n film fondu. 1999-cu ild? Beyn?lxalq Kino Arxivl?ri Federasiyasının (F?AF) uzvu secilmi?dir.
Fond Beyn?lxalq Kino Arxivl?ri Federasiyasının tovsiy?l?ri ?sasında beyn?lxalq standartlara uy?un ??kild? f?aliyy?t gost?rir. Federasiyanın
Brussel
??h?rind? yerl???n q?rargahı il? munt?z?m olaraq ?laq? saxlayan fond, onlardan muxt?lif adda kino ?d?biyyatları, dunya kinosunda arxiv i?inin t??kili v? bu sah?nin inki?afındakı yenilikl?r haqqında informasiyalar alır.
[1]
Fondun f?aliyy?ti ozund? 5 ?sas istiqam?ti birl??dirir:
- Filml?rin b?rpası v? qorunması
- Milli v? xarici kino s?n?tinin t?bli?i
- Arxiv material-faktlarının toplanması
- Elmi ? t?dqiqat v? ara?dırma i?l?rinin aparılması
- Beyn?lxalq ?laq?l?r uzr? i?l?rin aparılması
[2]
64.372 saxlanma vahidi h?cmind? film materialları, 20 min? yaxın muxt?lif fotos?n?dl?r, 14 min? yaxın orijinal s?n?d, eksponat v? materiallar (filml?rin ?d?bi v? rejissor ssenaril?ri, montaj v?r?q?l?ri, diplom v? prizl?r v? s.) Dovl?t Film Fondunda qorunub saxlanılır. Eyni zamanda filml?r uz?rind? elmi ?saslı t?dqiqat i?l?ri d? aparılır. 119 il bundan onc? c?kilmi?, Az?rbaycan milli kinosunun ?sasını t??kil ed?n ilk xronikal kadrların ("
Bibiheyb?td? neft fontanı yan?ını
" v? "
Balaxanıda neft fontanı
", 1898-ci il)
Fransanın
kino arxivind?n g?tiril?r?k ARDFF-d? saxlanılır. 2008-ci ild?n ba?layaraq ild? bir d?f? Film Fondunda qorunan ekran ?s?rl?rind?n b?hs ed?n "Kinobulleten" n??r edilir, kitablar cap olunur.
[3]
Bu kitablar, bulleten F?AF-ın x?tti il? t??kilatın uzvl?rin? gond?rilir.
[2]
Dovl?t Film Fondunun ?sas istiqam?tl?rind?n biri d? milli v? xarici filml?rin t?bli?atıdır. Bununla ba?lı hazırlanan t?dbirl?r proqamı ?sasında kino xadiml?rinin yaradıcılıq gec?l?ri v? yubileyl?ri kecirilir. Az?rbaycan, rus v? ingilis dill?rind? n??r olunan, h?mcinin elektron versiyası hazırlanan filml?rin kataloqu da t?bli?at f?aliyy?tinin bir parcasıdır. B?st?kar
Qara Qarayev
,
Fikr?t ?mirov
,
Niyazi
,
Tofiq Quliyev
v?
Muslum Maqomayevin
fotos?n?dl?rinin neqativl?ri v? pozitivl?ri
Rusiya Federasiyası
,
Kanada
,
Gurcustan
v? dig?r olk?l?rd?n Fonda g?tirilmi?dir.
Ukraynanın
Simferopol
arxivind?n Az?rbaycanın ilk kinoaktyorlarından biri olan
Xeyri ?mirzad?nin
s?n?dl?rinin nusx?l?ri, AB?-d?n Az?rbaycanın ilk kinoaktrisası
?zz?t Orucovanın
foto v? arxiv s?n?dl?ri, "
Sevil
" b?dii filminin (1929) c?kili?l?ri il? ba?lı s?n?dl?r Fonda daxil olmu?dur. Axtarı?lar zamanı bir nec? itmi? nadir s?ssiz filml?r tapılmı?dır: "
?v?z-?v?z?
" (1925), "
Vulkan uz?rind? ev
" (1928) (aktyor
?l?sg?r ?l?kb?rov
ilk d?f? bu filmd? c?kilmi?dir), "
?ki yolda?
" (1934), "
D?c?l d?st?
" (1937, filmin qurulu?cularından biri ??rqd? ilk qadın kinorejissor olan az?rbaycanlı
Q?m?r Salamzad?dir
) v? s. kinolentl?ri.
1939-cu ild? "Az?rfilm" kinostudiyasında rejissor
Mikayıl Mikayılovun
c?kdiyi, lakin itmi? hesab olunan "
Hazır ol
" b?dii filmind?n bir parca, XX ?srin ?vv?ll?rind? "Pate" firmasının c?kdiyi, XIX ?srin sonlarında d?bd? olan qadın modalarının numayi?ini ?ks etdir?n kicik carx, 1946-cı ild? Nikitcenko qarda?larının mur?kk?b qura?dırma usulu il? lent? alınmı? m??hur "Yablocko" r?qsini ?ks etdir?n kinolent tapılıb DFF-y? t?hvil verilmi?dir.
[2]
Fondda kino tarixi il? ba?lı qorunan fotoların sayı 12 mind?n coxdur. "
Qız qalası
" (1924), "
Bismillah
" (1925), "
Sevil
" (1929), "
L?tif
" (1930), "
?sm?t
" (1934), "
Mavi d?nizin sahilind?
" (1935), "
Almaz
" (1936), "
Bakılılar
" (1938), "
K?ndlil?r
" (1939), "
S?buhi
" (1941), "
Ar?ın mal alan
" (1945 v? 1965), "
F?t?li xan
" (1947), "
Bakının i?ıqları
" (1950), "
B?xtiyar
" (1955), "
O olmasın, bu olsun
" (1956) v? s. b?dii, yuzl?rl? s?n?dli, elmi-kutl?vi, animasiya, Az?rbaycan dilin? dublyaj olunmu? xarici filml?r, "
Mozalan
" satirik kinojurnalının sayları v? s. kinolentl?r (1990-cı il? q?d?r istehsal olunmu? Az?rbaycan xronikal-s?n?dli filml?r
Az?rbaycan Respublikasının Dovl?t Kino-Foto S?n?dl?ri Arxivind?
saxlanılır) daxil olmaqla fondda 11100 adda Az?rbaycan v? dunya kino ?s?rl?rinin orijinalları v? nusx?l?ri saxlanılır. Filml?rd?n ?lav? fondun arxivind? kino s?n?tkarları il? ba?lı s?n?dl?r, onların ?lyazmaları, filml?rin istehsalına aid s?n?d v? materiallar, filml?rin ?d?bi ssenaril?r, montaj v?r?q?l?ri, rejissor ssenaril?ri, diplom v? prizl?r qorunub saxlanılır. Film Fondunda filml?rin saxlanma ??raiti q?na?tb?x? oldu?undan kinorejissor
?amil N?c?fzad?
oz filml?rini, tanınmı? kinorejissor
Ayaz Salayev
ozunun c?kdiyi "
Yarasa
" filmini,
Afaq B??irqızı
atası
B??ir S?f?ro?lunun
Tacikistanda
c?kildiyi "Molla N?sr?ddinin 12-ci q?bri" filmini Fonda h?diyy? edib,
Niyazi B?d?lovun
filml?ri ail?si t?r?find?n Fonda t?qdim edilmi?dir.
Fondun t?rkibind? eyni zamanda muzey d? f?aliyy?t gost?rir. Bu muzeyd? kino s?n?timizin maraqlı eksponatları, xarici qonaqların Film Fonduna ba?ı?ladı?ı h?diyy?l?r, tanınmı? ??xsl?rin ??xsi arxivi, b?zi rejissorların ??xsi ??yaları v? s. muhafiz? olunur. 2009-cu ilin sonunda ARDFF-d?
Heyd?r ?liyev Fondunun
d?st?yi il? Az?rbaycanda ilk d?f? olaraq U?aq Kino Evinin acılı?ı olmu?dur.