Allahqulu xan
(1794?1842)?
Qonquratlar
sulal?sind?n
Xiv? xanı
.
M?h?mm?d R?him xandan sonra yerin? kec?n o?lu Allahqulu xanın (1825?1842) s?lt?n?t don?mi Xiv? xanlı?ının ?n yax?ı dovrl?rind?n birini t??kil etdi. Allahqulu xanın gost?rdiyi u?ur bilxass?
?ran
v?
Buxarada
qısqanclıq do?urdu.
Ruslar
da bundan faydalandılar v? 1830-cu ill?rin ?vv?ll?rind?n etibar?n ?ranlıları
M?rv
v?
Herat
istiqam?tind? geni?l?m?y?,
Buxara ?mirliyini
d? silahlandırıb h?rb? t??viq etdiler. Sonunda rusların Buxara ?mirin? sava? sursatı aparsn bir d?st?nin Xiv? torpaqlarından zorla kecm?y? qalxması, Xiv? quvv?l?rinin d? bunları yaxalayıb ?sir alması
Rusiya
il?
Xiv?nin
arasını acdı v? rusların Xiv? xanlı?ına qar?ı ilk ciddi s?f?rl?rini aparmalarına s?b?b oldu. ?sas m?qs?dl?ri, Turkistana enm?kd? ?n boyuk ?ng?l olaraq gordukl?ri Xiv? xanlı?ını n?zar?t altına almaq olan ruslar, General Perovski komandasında 13.000 n?f?rlik bir quvv?ni Xiv?y? gond?rdil?r (14 noyabr 1839). F?q?t 5 dekabr 1839-cu ild? Manqı?laqın Ustyurd bolg?sind?ki Be?-Tumak vah?sind? aparılan sava?ı uduzdular v?
Orenburqa
c?kildil?r. Perovskinin amacı, Orenburqda g?r?kli kom?yi aldıqdan sonra 1840-cı ilin baharında yenid?n Xiv? uz?rine yurum?kdi. F?q?t bu sırada
?ngilt?r?nin
etdiyi mudaxile sava? durumuna son verdi. Rusların Xiv? v? Turkistanı almaları halında Hindistandakı hakimiy?tlerinin t?hluk?y? gir?c?yini du?un?n
?ngilisl?r
, Allahqulu xanı Rus ?sirl?rini s?rb?st buraxması ucun razı saldılar. Buna gor? ruslar quvv?l?rini geri c?kdil?r.