Aktualizm ? kecmi?d? ba? vermi? geoloji proses v? hadis?l?ri d?rk etm?k ucun muasir prosesl?rin t?dqiqin? ?saslanan t?lim. Lakin n?z?r? almaq lazımdır ki, kecmi?d?, xususil? muasir zamandan uzaq olan q?dim dovrl?rd? Yer s?thind? (v? d?rinlikd?) fiziki-co?rafi ??rait v? ba? ver?n prosesl?r, q?dimliyind?n asılı olaraq, muasir zamandakından mu?yy?n d?r?c?d? f?rql?nirdi. T?limin ?sasını ?. Valter qoymu? v? sonralar Straxov (1945 v? b.) t?r?find?n inki?af etdirilmi?dir. Yerin geoloji h?yatının muxt?lif t?r?fl?rin? bu metodun t?tbiqi m?hduddur. M?s?l?n: aktualizm d?rinlik prosesl?rin?, o cuml?d?n tektonik v? maqmatik prosesl?r? t?tbiq oluna bilm?z. Cunki biz onların muasir dovrd? nec? ba? verdiyini bilmirik. Aktualizm t?tbiqi paleontologiyada da olduqca m?hduddur. Cunki uzvi al?min inki?afı boyuk sur?tl? getdiyind?n v? orqanizml?rin ??rait? uy?unla?ması cox yuks?k oldu?undan muasir v? q?dim formaların muqayis?si az inandırıcıdır v? bir cox mubahis?li m?s?l?l?rin meydana cıxmasına s?b?b olur. Aktualizm ?n cox v? effektiv t?tbiq sah?si litologiyadır. Muasir cokuntutoplanma prosesinin h?r hansı d?qiqlikl? oyr?nilm?si v? kifay?t q?d?r d?rk edilm?si, dig?r t?r?fd?n, Yer s?thind?ki fiziki-kimy?vi ??raitin t?kamulu v? uy?un olaraq cokm? prosesinin ozunun yava? t?kamulu il? izah edilir. Bel?likl?, muasir cokuntutoplanma prosesl?rini kicik duz?li?l?rl? son 500?600 mln. ili ?hat? ed?n dovrl?r? t?tbiq etm?k olar.

• Geologiya terminl?rinin izahlı lu??ti. Bakı: Nafta-Press, 2006, 679 s?h.

Bu m?qal? qaralama halındadır . Lutf?n, m?qal?ni umumvikipediya v? redakt? qaydalarına uy?un ??kild? t?rtib edin. ?g?r mumkundurs?, daha d?qiq bir ?ablondan istifad? edin.