95 tezis ( lat. Disputatio pro declaratione virtutis indulgentiarum ; ?ndulgensiyaların gucu v? effektivliyi haqqında disput ) ? Martin Luter t?r?find?n yazılan v? hakim dini doktrinanın imanı m?hv etdiyini ir?li sur?r?k katolisizm ilahiyyatının t?nqidin? yon?l?n s?n?d. ^[1] Bu s?n?d Almaniyada Reformasiyanın v? protestantlı?ın ba?lan?ıcı hesab olunur.

95 tezisin ?sas m?zmununu indulgensiya praktikasının, Roma papasının gunahları ba?ı?lamaq haqqının, h?mcinin, ?hdi-C?didl? ?hdi-?tiqin yegan? etibarlı m?nb? hesab edilm?sinin t?nqidi t??kil edir.

Martin Luter bu tezisl?ri 31 oktyabr 1517-ci il tarixind? m?ktubla Mayns v? Maqdeburq arxiyepiskopu Albrext fon Brandenburqa gond?rmi?di. Lakin XX ?srin sonlarınad?k el? hesab edilirdi ki, o, bu tezisl?ri Vittenberq kils?sinin qapısından asıb. ^[2] . Albrext fon Brandenburqa gond?rdiyi m?ktubda Martin Luter Vittenberqd? indulgensiyaları t?bli? ed?n ?ohann Tetseld?n ?ikay?t ets? d?, onun fon Brandenburq t?r?find?n t?yin etdiyind?n x?b?rsiz idi.

Martin Luter tezisl?rind? b?yan edir ki: Papa yalnız insanların bu dunyadakı gunahlarını ba?ı?laya bil?r, ?rafdakı gunahları ba?ı?lamaq haqqı yalnız Allaha m?xsusdur. Dig?r t?r?fd?n Luter Papaya muraci?t ed?r?k Papanın adından yanlı? danı?ılmasından v? Papanın Allahla bir tutulmasından narahat oldu?unu bildirib.

Bu tezisl?ri yazmaqda Luterin m?qs?di Papaya v? arxiyepiskop Albrext fon Brandenburqa ke?i?l?rin ozba?ınalı?ını x?b?r verm?k idi. Lakin bu tezisl?r Papanın m?nafel?rin? uymadı?ı ucun Papa Luteri "kafir" v? "dinsiz" adlandırdı.