Okuz ? i? heyvanı kimi istifad? edil?n bu?a (burulmu? erk?k in?k ).

Kecmi?d? minik-yuk n?qliyyatı vasit?si kimi iribuynuzlu heyvanlardan (k?l, okuz, zebu) da geni? istifad? edilmi?dir. H?l? q?dim zamanlardan iribuynuzlu mal-qara qo?qu quvv?si kimi ?kincil?rin h?yatında muhum rol oynamı?dır. Qafqazda v? On Asiyada ?sas i? heyvanı hesab edil?n okuz v? k?ll?r maldar tayfalar v? ?kincil?r t?r?find?n yuks?k qiym?tl?ndirilmi? v? n?hay?t, sitayi? obyektl?rind?n birin? cevrilmi?dir.

Q?dim Ming?cevird?n tapılan heyvan fiqurunun t?sdiqi gost?rir ki, e.?. I minillikd? okuzl?rd?n yuk heyvanı kimi istifad? etmi?l?r. Sonrakı dovrl?rd? d?, h?tta XIX ?srin 30-40-cı ill?rin? q?d?r iribuynuzlu heyvanlardan yuk v? qo?qu quvv?si kimi istifad? edildiyini muxt?lif yazılı v? etnoqrafik m?lumatlar t?sdiq edir. ?ribuynuzlu heyvanlardan yukda?ıma vasit?si kimi kocm? maldarlıqla m???ul olan ?hali daha cox istifad? edirdi. Xususil? arandan yayla?a do?ru uzanan koc yollarında ev mux?ll?fatı v? barxana doldurulmu? f?rm??l?ri iribuynuzlu heyvanlara yukl?yir, qadın v? u?aqları da onun ustun? mindirirdil?r. ?ctmai, iqtisadi v? siyasi v?ziyy?tl? ?laqdar iribuynuzlu heyvanlardan yuk da?ımaq m?qs?dil? t?kc? k?ndli t?s?rrufatlarında deyil, h?rbi hiss?l?rd? d? istifad? olunmu?dur. XIX ?srin ?vv?ll?rin? aid m?lumatda deyilir ki, ordu ucun lazım olan yuku Qori , Tiflis v? oradan Yelizavetpola ( G?nc? ) aparmaq ucun Qazax ?halisind?n 100 ba?, Borcalı v? D?mircil?rd?n is? 600 ba? okuz toplanmı?dır. Onların 400 ba?ını arabaya qo?mu?, qalanın is? yukl?mi?l?r.

Lerik, Naxcıvan, Lacın, K?lb?c?r rayonlarından toplanmı? etnoqrafik materiallar gost?rir ki, iribuynuzlu heyvanlardan b?z?n minik vasit?si kimi d? istifad? edilmi?dir. Bu hal Az?rbaycanın dig?r bolg?l?ri ucun xarakterik olmamı?dır. Cunki okuz v? k?ll?r ?halinin ?sas g?lir m?nb?yi oldu?undan, bu heyvanlardan minik vasit?si kimi istifad? edilm?si gunah hesab edilirdi.

?ahda? xalqlarının m?skunla?dı?ı da?lıq bolg?l?rind? yukda?ımada xususil? okuz cox muhum yer tutmu? v? ?sas yukda?ıma vasit?si sayılırdı ^[1] .