Aksum krallı?ı
v? ya
Aksum pad?ahlı?ı
[1]
?
Efiopiyanın
?imalında q?dim dovl?t. ?ndiki
Sudan
?razisi d? Aksum krallı?ına aid olmu?dur. Adı Aksum ??h?rind?n goturulmu?dur. Aksum krallı?ı haqqında ilk m?lumat II ?sr? aiddir. ?sas?n II-XI ?srl?rd? aid olmu?dur.
Hindistandan
v?
??rqi Afrikadan
Aralıq d?nizin?
ged?n ticar?t yollarının Aksum krallı?ından kecm?si onun iqtisadi inki?afına yardım etmi?dir.
Aksum krallı?ı e.?. I minillikd? C?nubi ?r?bistanda movcud olmu? Sami m?n??li
Sah krallı?ınin
yerind? qurulmu?dur. III ?srin axırlarında Aksum krallı?ı cox gucl?nmi? v? III-VI ?srl?rd? Afrikanın ?imal-??rqind?ki ?n boyuk ticar?t m?rk?zi olmu?dur. ?sg?nd?riyy?d?n Nil sahill?rin? q?d?r olan ?razid? butun ticar?t bu krallı?ın n?zar?ti altında gerc?kl??mi?dir. Bir dovl?t olaraq Aksumun ticar?t sah?sind?ki bu inki?afı II-III ?srl?rd?
Mero krallı?ının
z?ifl?tmi? v? bu krallıq IV ?srd? Aksum t?r?find?n i??al olunmu?dur. Kral Ezanın dovrund? (IV ?srin ?vv?ll?ri) Aksum krallı?ı
Nubiyanı
da i??al etmi?di.
Bir qrup aliml?r Aksum krallı?ını quldar, dig?rl?ri is? feodal dovl?t hesab edirl?r. Aksum m?d?niyy?ti C?nubi ?r?bistan m?d?niyy?ti il? sıx ?laq?d? olmu?dur. IV ?srd? Aksum krallı?ında
xristianlıq
yayılma?a ba?lamı?dır. Bunun say?sind? krallıq Bizans hakimiyy?ti altında olan xacp?r?st Misirl? h?m siyasi, h?m d? dini baxımdan yaxın ?laq?l?r qurmu?dur. T?xmin?n bu dovrd? Aksu krallı?ı oz ?razisini C?nubi ?r?bistana q?d?r geni?l?tmi?dir v? IV-VI ?srl?rd? C?nubi ?r?bistanda a?alıq u?runda
Himy?ri dovl?ti
il? g?rgin mubariz? aparmı?dır. Bu mubariz? n?tic?sind? VI ?srd? Y?m?n d? Aksu krallı?ına tabe olmu?dur.
IV ?sr?d?k Aksum kralları s?ba yazısı v? dilind?n, III-IV ?srl?rd? h?mcinin yunan, sonralar is? q?dim
efiop dilind?n
istifad? etmi?l?r. ?ranın C?nubi ?r?bistanı i??al etm?si (VI ?srin sonu) xususil? Aksum krallı?ını Aralıq d?nizind?n ayıran
?r?b xilaf?tinin
?m?l? g?lm?si Aksum krallı?ının t?n?zzulun? s?b?b oldu.