Efiopiya t?qvimi ( amh. ?????? ??? ????? ? ye'?ty???y? zemen ??o?a?er )?v? ya H?b??? t?qvimi ^[1] ? Efiopiyada v? Efiopiya Pravoslav Kils?sind? istifad? edil?n t?qvim.

Misird?ki Qipti xristianlarının istifad? etdiyi t?qvim? b?nz?y?n bu t?qvim Gun??? ?saslanır. H?b??? t?qvimi v? ya dig?r adı il? Efiopiya t?qvimi olan t?qvim? ?sas?n Efiopiyada yeni ilin ilk gunu Enkutata? (??????) adlanır. Olk?d? h?min gun qeyri-r?smi i? gunu elan edilir. Paytaxt ?ddis-?b?b?d? Yeni il m?rasiml?ri kecirilir, m?hkumlarla ba?lı ?fv s?r?ncamı verilir.

Efiopiya t?qvimin? ?sas?n il 13 aydan ibar?tdir. Ayların adları Efiopiya xalqına m?xsus Amhar dilind? yazılır. 12 ayın h?r biri bizim i?l?tdiyimiz t?qvimd?ki aylara ekvivalentdir, lakin onların h?r biri 30 gund?n ibar?tdir. 13-cu ay is? "Pagume"(???) adlanır ki, bu da yunancadan t?rcum?d? “qalıq, artıq” dem?kdir. 13-cu ay 5 gund?n v? h?r 4 ild?n bir is? 6 gund?n ibar?t olur.

H?b??? t?qvimi Qriqori t?qvimind?n 7 il 8 ay gerid?dir. Ona gor? d?, m?s?l?n, Qriqori t?qvimi il? 2018-ci ild? Efiopiyada 2011-ci ilin g?li?ini qeyd edibl?r. Bu f?rqin s?b?bi is? Efiopiya xristianlarının dini inancları il? - ?sa pey??mb?rin dunyaya g?li?i il? ba?lı olan f?rqlilikl?rl? ?laq?dardır. Oz ?cdadlarına horm?tl? yana?an konservativ efiopiyalılar onların inanclarını indi d? davam etdirirl?r.

T?qvimd? 13 ayın olmasının s?b?bi kimi is? Efiopiya t?qviminin Misir t?qvimind?n istifad? edil?r?k yaradılması gost?rilir. Bu t?qvim? gor?, Efiopiyada yeni ilin h?r il 11 v? ya 12 sentyabr tarixl?rind? ba?lanması hec d? t?sadufi deyil, bel? ki, m?hz ilin h?min gunl?rind? Nil cayı ozunun ?n bol sulu dovrunu ya?ayır v? efiopiyalıların gor? bu hadis? olk?y? “yeni h?yat” g?tirir.