Allahverdiyev C?lal Eyvaz o?lu
(
17 sentyabr
1929
,
?u?a
,
Da?lıq Qaraba?
?
19 yanvar
2017
,
Bakı
) ? Az?rbaycan riyaziyyatcısı, ?m?kdar elm xadimi, Az?rbaycan SSR Dovl?t mukafatı laureatı, AMEA-nın h?qiqi uzvu-akademik, fizika-riyaziyyat elml?ri doktoru, professor.
[1]
C?lal Allahverdiyev 1945-ci ild?
Bakı
??h?rind? 1 saylı orta m?kt?bi bitirmi?, lakin ?u?ada oxudu?u ill?r ucun qiym?t c?dv?li olmadı?ına gor? attestatını ala bilm?mi?dir. 1946-cı ild? ?u?a ??h?rind? m?kt?bi ancaq "?la" qiym?tl?rl? bitirmi? v? qızıl medala t?qdim edilmi?dir, lakin Maarif Nazirliyind? riyaziyyat f?nnind?n "?la" qiym?tini "yax?ı" il? ?v?z ed?r?k gumu? medal vermi?l?r.
C?lal Allahverdiyev 1951-ci ild?
Az?rbaycan Dovl?t Universitetini
bitirmi?dir v?
Mstislav Keldı?ın
r?hb?rliyi il?
Moskva Dovl?t Universitetinin
aspirantı olmu?, 1957-ci ild? "Oz-ozun? qo?ma olmayan t?nlikl?rin b?zi sinifl?rinin m?xsusi v? birl??mi? funksiyalar sisteminin tamlı?ı haqqında" adlı namiz?dlik dissertasiyasını mudafi? etmi?dir. 1968-ci ild? SSR? EA T?tbiqi Riyaziyyat ?nstitutunda "Spektral parametrd?n rasional asılı oz-ozun? qo?ma olmayan operatorların m?xsusi qiym?tl?ri v? m?xsusi elementl?ri haqqında" movzusunda doktorluq dissertasiyasını mudafi? etmi?dir. SSR? AAK t?r?find?n ona 1969-cu ild? professor elmi adı verilmi?dir.
Onun ?n m??hur elmi n?tic?si
Allahverdiyev teoremi
adı altında bir cox kitablara, o cuml?d?n funksional analiz d?rslikl?rin? salınmı?dır.
C?lal Allahverdiyevin
Milli Aviasiya Akademiyasının
elmi m?qal?l?r jurnalında t?l?b?l?ri il? birg? d?rc edilmi? bir sıra ?s?rl?rind? kompyuterl?rin i? prinsipl?rinin n?z?ri ?saslarının ara?dırılması, t?kmill??dirilm?si, t?bii dill?rd?, o cuml?d?n Az?rbaycan dilind? kompyuterl? unsiyy?t mexanizml?rinin i?l?nib hazırlanması v? Az?rbaycan dilinin qrammatikasının t?kmill??dirilm?si, Az?rbaycan dilinin formal qrammatikasının yaradılması istiqam?tind? fundamental m?s?l?l?r ara?dırılmı? v? muhum elmi n?tic?l?r alınmı?, deduktiv ma?ında qeyri-s?lis coxluqların t?sviri v? deduktiv n?tic? alınmasının uy?un mexanizmi verilmi?dir.
C?lal Allahverdiyev 1957?1960-cı ill?rd? Az?rbaycan Dovl?t Universitetinin Fizika-riyaziyyat fakult?sind? ?vv?lc? mu?llim, sonra is? ba? mu?llim i?l?mi?dir. 1960-cı ild? Az?rbaycan SSR EA-da yeni yaradılmı? Hesablama M?rk?zind? ?ob? mudiri, sonra is? elmi i?l?r uzr? direktor muavini v?zif?l?rind? calı?mı?dır. 1960-cı ild?n AMEA Kibernetika ?nstitutunun (indiki
?dar?etm? Sisteml?ri ?nstitutu
) "?dar?etm?nin riyazi m?s?l?l?ri" laboratoriyasının mudiridir. 1969?1970-ci ill?rd? Az?rbaycan SSR EA Kibernetika ?nstitutunda elmi i?l?r uzr? direktor muavini, 1970?1988-ci ill?rd? h?min institutda direktor v?zif?sind? calı?mı?dır. 1988?1994-cu ill?rd? Bakı Dovl?t Universitetinin elmi i?l?r uzr? prorektoru i?l?mi?dir. 1994-cu ild?n
bu universitetin T?tbiqi riyaziyyat v? kibernetika fakult?sinin
"?m?liyyatlar t?dqiqi v? riyazi modell??dirm?" kafedrasının mudiridir. 1975-ci ild? AB?, 1976-cı ild? is? Boyuk Britaniyanın bir sıra universitetl?rind? muhazir?l?r oxumu?dur. 1996-cı ild? Hindistan, 1997-ci ild? is? Argentinada kecirilmi? m?kt?blil?rin Beyn?lxalq riyaziyyat olimpiadasında Az?rbaycan komandasının r?hb?ri olmu?dur. 1998?2000-ci ill?rd? ?stanbul Universitetind? calı?mı?dır.
Az?rbaycan Sovet Ensiklopediyasının
elmi redaksiya ?urasının uzvu olmu?dur.
19 yanvar 2017-ci ild? 87 ya?ında Bakı ??h?rind? dunyasını d?yi?ib.
[2]