S
Verhalte
isch e zentrale Begriff in dr
Verhaltensbiologii
. Er beziet sich uf alli aktive Verandrige, Beweegige, Stellige,
Korperhaltige
,
Geste
und Lutussrige vom ene
Mensch
oder
Dier
, wo usserlig woornaambar si und doorum au mit technische Hilfsmiddel erfassbar si, und uf alli Farb- und Formandrige oder Absondrige vo Substanze, wo meer oder weniger churzfristig und umcheerbar si und wo in irgendere Form zur Verstandigung diene (zum Bischbil
Feromon
). As
Verhalte
cha ma uf dr ainte Site d Gsamthait vo alle sonige Laabensvorgang bezaichne, uf dr andere Site cha ma aber au ainzelni Merkmol in ere bestimmte Zitspanne as
Verhalte
bezaichne.
Verhalte
wird vo dr Verhaltensbiologii verstande as e
Aabassigslaistig
vom ene intakte Organismus an sini
Umwalt
, wo vo de
Gen
und vom
Leere
beiiflusst wird. Mit em Dood vom ene Indiwiduum het au si Verhalte en And.
Dr Begriff
Verhalte
isch nit us de Naturwusseschafte uuse entwigglet worde, sondern er chunnt vor dr Alldaagssprooch. Aanlig wie zum Bischbil d Begriff
Laabe
und
Art
cha dorum au
Verhalte
nit mit ere knappe Definizion erklart warde; d Laabensvorgang, wo im Lauf vo dr
Stammesgschicht
dur e Brozass vo dr
Evolution
entstande si, si z komplex.
Verhalte wird nume fur Laabigewaase und manggisch fur Dail vo Laabewaase brucht und nid fur laablosi Objekt ooni Informazionsverarbaitig wie z. B. e Narvesustem. Wenn sich e
Zagg
loot lo gheie fur zum uf eme Tier z lande, het das e Funkzioon und isch Dail vo sim Verhalte. Wenn hingeege e Stai en Abhang aabe gheit isch das s Resultaat vo usserlige Iifluss uf en. Au Pflanze, Pilz, Protiste und Bakterie reagiere uf Raiz us dr Umwalt, aber d Verhaltensforscher reede do dradizionell nit vo Verhalte, sondern allgemain vo Reakzion. Das umfasst denn alli biochemische und biofusikalische Vorgang.
Im ene engere Sinn befasst sich d
Verhaltensforschig
oder
Ethologie
mit dr Erforschig vo psychische Verhaltenswiise vo hohere Tier (z. B. Saugetier, Vogel), und zwar vo de angeborene (
Instinkte
), aber auch de durch Umweltiifluss erworbene. Die Ergebnis sind im ene zweite Schritt auch uuf en Mensch ubertrage worde, wo ansatzwiis naturlich auch no in dr huutige
Zivilisation
en Reschtbeschtand vo Inschtinktarsenal (z. B.
Aggressions
-Trieb) in sich het. Wichtigi Vertreter vo dere Richtig sind historisch dr
Konrad Lorenz
, dr
Otto Koehler
, dr
Nico Tinbergen
und dr
Irenaus Eibl-Eibesfeldt
.
[1]
Dr Verhaltensforscher
Karsten Brensing
, wo auch
Personlichkeitsrecht
fur hoch entwickleti Tier forderet, gaht dervo uus, dass solchi Tier planvolls Verhalte und sogar Selbschtbewusstsii an Tag lege
[2]
.
Wikibooks: Animal Behavior.
? Lern- und Lehrmaterialie
- ↑
Dierk Franck:
Verhaltensbiologie
- ↑
Deutschlandfunk
-Radio, Sendig vom 24.11.2013
|
Da Artikel basiert uff ere fraie Ubersetzig vum Artikel ?
Verhalten_(Biologie)
“ vu de dutsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch
do
z finde.
|