한국   대만   중국   일본 
Josef Eberle - Alemannische Wikipedia Zum Inhalt springen

Josef Eberle

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialakt-Enzyklopedy
Dialakt:  Schwabisch

Dr Josef Eberle (* 8. Sebdembr 1901 z Roddaburg am Neckr , † 20. Sebdembr 1986 en Samedan em Kanton Graubinda ) ischt a deitscher Schriftsteller , Lyriker ond Vorleger gwaa. Noch-em Zwoida Weltkriag hot’r d Stuegerter Zeidong mitbegrindet, wo-nr au etliche Johr lang rausgaa hot. Ama Haufa Leit isch’r abr et ondr seim birgerlicha Nama an Begriff, sondern durch sei Pseidonim Sebastian Blau , wo-nr gnomma hot, om ondr sellem Nama Gedicht em schwabischa Dialekt zo schreiba.

Aus seim Leaba [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Dr Josef Eberle kommt am 8. Sebdembr 1901 z Roddaburg am Neckr uf d Welt. Noch dr Schualausbildong macht’r zerscht a Lehr als Buachhendler beim Heckenhauer en Diibenga . Do drnoch schafft’r en sellem Beruaf en Berlin , Stuegert , Karlsruha , Bada-Bada ond z Leipzig . Em Johr 1927 kriagt’r a Stell beim Sidfonk Stuegert , wo-nr zerscht als Lektor ond schbatr als Leiter vo dr Vortragsabdeilong schafft. S Johr druff erscheint ondr seim Decknama ?Tyll“ sei erschtr Gedichtband mit satirische Vers uf Hochdeitsch. Am 3. Sebdembr 1929 heiradet’r d Else Lemberger, wo us-ra jidischa Familie aus Rexenga stammt.

Am 8. Marz 1933 bsetzet d Nazionalsozialischda s Stuegerter Fonkhaus. So noch ond noch bestrofet-se alle Mitarbeiter, wo polidisch et ihr Gedankaguat vrdreddet, mit-ma Hausverbot. Do drzua gheert au dr Josef Eberle. Am 13. Mai ischt sei ledschdr Dag beim Sendr. An deam Dag wuud’r vrhafdet ond ens Konzentrazionslager Heuberg abdranspordiirt. Deet bleibt’r bis zom 29. Juni. Am Dag druf kriagt’r sei offiziella Entlassong. Do drnoch leabt’r bei seine Schwiigreltra z Rexenga. Om a bissle zo Geld zkommet, fangt’r oo, ondrem Nama ?Sebastian Blau“ Gedicht em schwabischa Dialekt zo schreiba. Des klappt abr bloß guad zwoi Johr lang, weil’r Ofang 1936 aus dr ?Reichsschrifttumskammer“ ausgschlossa wuud, was a Schreibvrbot fir-en bedeidet. Zom Glick fir-en fendet’r em Mai a Ostellong beim amerikanischa Konsulat en Stuegert . Des wuud abr scho 1942 vo de Nazis gschlossa. Dr Eberle hot abr nomol Glick: Dui wirdabergischa Feiervorsicherong geit-em a Stell als Bibliothekar. Dr ganz dicke Brocka widrfehrt-em abr em Januar 1945: D Geschdapo fordret sei Frau auf, sich zo-ma ?auswardiga Arbeitseisatz“ zo melda. Dr Eberle woiß, was des bedeidet. Zamma mit seira Frau daucht’r ondr.

Nochdem em Johr 1945 d amerikanische Trubba en Stuegert eimarschiirt send, wuud dr Eberle Programmberader beim Stuegerter Radio. Am 17. Sebdembr kriagt’r ? zamma mit-em Karl Ackermann ond em Henry Bernhard ? vo dr amerikanischa Milidarregiirong d Lizenz fir a nuis Dagbladd, wo Stuttgarter Zeitung hoißt. Glei am Dag druf erscheint de erscht Ausgab. Vo 1954 bis 1971 isch dr Eberle alloi dr Vorantwortliche fir des Bladdle. Em Lauf dr Zeit entwicklet sich dees zor greeschda Zeidong vom Lendle Bada-Wirdaberg ond zo-ma oogsehna liberala Nochrichdabladd.

1956 wuud dr Eberle dr Vizeprasident vo dr Deitscha Schillergesellschaft, em Tragervorei vom Schiller-Nazionalmuseom en Marbach am Necker . Des Amt iabt’r 20 Johr lang aus. En dera Zeit sorgt’r au mit Erfolg drfir, dass s Archiv vom Cotta-Verlag (dr Cotta isch dr erscht Vorleger vom Friedrich Schiller gwaa) als Schenkong an des Museom goht. Er macht sich au an Nama als Mazen bei dr wirdabergischa Bibliotheksgsellschaft ond beim Stuegerter Galeriivorei.

Sei ledschda Ruah fend dr Josef Eberle uf-em Friidhof vo seira Hoimetstadt, wo-nr a Ehragrab kriagt. [1] En sellem wuud em Johr 1989 au sei Frau beschdaddet. Dr schriftliche Nochlass ond sei Bibliothek hot dr Eberle em Schiller-Nazionalmuseom ond sei Sammlong mit antike Sacha em archaologischa Instidut vo dr Uni Diibenga vrmacht.

Was’r gschriiba hot (Bloß a Auswahl vo seine schwabische Werk) [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  • 1933: Kugelfuhr
  • 1934: Feierobed
  • 1942: Rottenburger Bilderbogen
  • 1946: Die schwabischen Gedichte des Sebastian Blau
  • 1946: Rottenburger Hauspostille
  • 1973: Schwabischer Herbst
  • 1981: Sebastian Blaus Schwobespiagel

Liadr [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

A baar vom Sebastian Blau seine Gedicht send vom Hubert Deuringer vrtont ond vo vrschiidene Indrpreda uf Schallbladd ufgnomma worra. S bekanndeschde drvoo ischt wahrscheinlich des Liad ibr ?dr Gsangverei“, gsonga vom Willy Seiler , wo au heit noh oft en de Wonschsendonga vom SWR vorlangt wuud.

Ehronga [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  • 1955 hot-en d Uni Diibenga zom Ehradodktr ernannt.
  • 1961 isch-em vo dr Landesregiirong Bada-Wirdaberg dr Professoratitl vorliha worra. Noh em gleiche Johr hot-en sei Hoimetstadt zom Ehrabirger ernannt.
  • 1962 isch’r vom filosofischa Seminar vo dr Uni Diibenga mit-ma Lorbeerkranz zom Dichter kreent worra ( Poeta Laureatus )
  • 1975 hot-em s Land Bada-Wirdaberg d Vordinschtmedallje vorliiha.

Wandrweag [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Zom 100. Geburtsdag vom Josef Eberle em Johr 2001 hot d Stadt Roddaburg ihrem graußa Soh an 12,3 km langa Sebastian Blau Wanderweg ens Leaba gruafa. An de oinzlne Staziona send Dafla ufgstellt worra, wo-mr ausgwehlde Gedicht vo-nem leasa koo. [2]

Litradur [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Weblink [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Oinzlne Nochweis [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  1. S Bild vom Grabstoi mit-em ladeinischa Grabschbruch ond dr deitscha Ibrsetzong. Archiviert vom Original am 19. September 2011 ; abgruefen am 30. Juni 2011 .
  2. http://www.wtg-rottenburg.de/media/downloads/8-seiter-s-blau-10.pdf  ( Site cha nume abgrueft warde ; Suche im Webarchiv ) [1] [2] Vorlage:Toter Link/www.wtg-rottenburg.de
Da Artikel basiert uff ere fraie Ubersetzig vu dere Version vum Artikel ? Josef_Eberle “ vu de dutsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.