in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n
Koepel
is 'n argitektoniese element soortgelyk aan die hol boonste helfte van 'n
sfeer
. Die presiese definisie van 'n koepel was 'n kwessie van kontroversie en daar is 'n wye verskeidenheid van vorms en gespesialiseerde terme om dit te beskryf.
'n Koepel kan direk op 'n rotonda-muur rus, of 'n
tamboer
, of 'n stelsel van
trompe
of
pendentiewwe
wat gebruik word om die oorgang in vorm van 'n reghoekige of vierkantige spasie na die ronde of veelhoekige basis van die koepel te akkommodeer. Die koepel se toppunt kan gesluit wees of kan oop wees in die vorm van 'n
oculus
, wat self met 'n
daklantern
en koepel bedek kan word.
Koepels het 'n lang argitektoniese afkoms wat terug strek tot in die
voorgeskiedenis
. Koepels is gebou in
antieke Mesopotamie
, en is gevind in
Persies
,
Hellenisties
,
Romeinse
, en
Chinese
argitektuur in die
antieke wereld
, asook onder 'n aantal
inheemse
boutradisies regoor die wereld. Koepelstrukture was algemeen in albei
Bisantynse argitektuur
en
Sassanidiese argitektuur
, wat die van die res van
Europa
en
Islam
beinvloed het, onderskeidelik, in die
Middeleeue
. Die koepels van Europese
Renaissance argitektuur
het in die
vroee moderne tydperk
vanaf Italie versprei, terwyl koepels terselfdertyd gereeld in
Ottomaanse argitektuur
gebruik is.
Barok
en
Neoklassieke argitektuur
het inspirasie uit Romeinse koepels geneem.
Vooruitgang in
wiskunde
, materiale en produksietegnieke het tot nuwe koepeltipes gelei. Koepels is deur die eeue van modder, sneeu, klip, hout, baksteen, beton, metaal, glas en plastiek gebou. Die simboliek wat met koepels geassosieer word, sluit in
begrafniskuns
,
hemelse
, en regeringstradisies wat eweneens mettertyd verander het. Die koepels van die moderne wereld kan gevind word oor godsdienstige geboue, wetgewende kamers, sportstadions en 'n verskeidenheid funksionele strukture.
- William C. Allen (2001),
Senate Document 106-29: History of the United States Capitol: A Chronicle of Design, Construction, and Politics
, U.S. Government Printing Office
,
http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/GPO-CDOC-106sdoc29?null
- Ambrose, Gavin; Harris, Paul; Stone, Sally (2008),
The Visual Dictionary of Architecture
(illustrated ed.), AVA Publishing,
ISBN
978-2-940-37354-3
,
https://books.google.com/books?id=Aml4RjvWaB4C
- Ambrose, James; Tripeny, Patrick (2011).
Building Structures
(illustrated uitg.). John Wiley & Sons.
ISBN
978-0-470-54260-6
.
- Arce, Ignacio (2006),
"Umayyad Arches, Vaults & Domes: Merging and Re-creation. Contributions to Early Islamic Construction History (conference paper)"
,
Second International Congress on Construction History, Queens' College, Cambridge University; 29/03-02/04/2006
, pp. 195?220
,
http://www.arct.cam.ac.uk/Downloads/ichs/vol-1-195-220-arce.pdf
- Arun, G. (2006),
"Behaviour of Masonry Vaults and Domes: Geometrical Considerations"
,
Structural Analysis of Historical Constructions
, New Delhi, pp. 299?306
,
http://www.hms.civil.uminho.pt/sahc/2006/0299.pdf
, besoek op October 6, 2018