Inhaca
(voorheen ook Inyack-eiland genoem) is 'n
Mosambiekse
nedersetting
op 'n subtropiese eiland aan die
Oos-Afrikaanse
kuslyn. Die naam Inhaca verwys ook na die
eiland
waarop die nedersetting gelee is (
Ilha Da Inhaca
in Portugees). Die Inhaca-nedersetting sentreer om 'n sendingstasie en is gelee ongeveer 32 km oos van
Maputo
in die
Maputoprovinsie
van Mosambiek. Inhaca-eiland is gelee 26°S, 33°O, en skei
Maputobaai
(
Baia de Maputo
) aan die westekant, van die Indiese Oseaan na die ooste. Die eiland van 52 km² het 'n onreelmatige kuslyn en word van die Machangulo
skiereiland
op die vasteland geskei deur 'n 500m-bree
seestraat
te
Ponta Torres
. Die skiereiland maak deel uit van die
Lubombo Oorgrensbewaringsgebied
.
'n Bevolking van 2 000 mense word onderhou op visvangs en landbou. Met laaggety oes die vroue
krappe
,
oesters
en
vis
van die westelike vlakwater. Met hooggety verlaat visserbote die eiland vir diepseevisvangs.
Die eilanddimensies is ongeveer 12 km (Noord-Suid) by 7 km (Oos-Wes). Die hoogste punt bo
seevlak
is die 104m hoe Inhacaberg teen die noordoostelike kuslyn. 'n
Skiereiland
aan die suidwestekant staan bekend as
Ponta Punduine
.
Ponta Torres
aan die suidooste nader die vasteland. Twee binnelandse vleie word onderskeidelik by die noordelike vliegveld en suidelike
Nhaquene
aangetref. Benewens Inhaca-nedersetting aan die weskus is daar vyf kleiner gehuggies waaronder
Inguane
,
Ridjeni
en
Nhaquene
.
Tsongahoofman Nhaca, 'n ontfermer oor vroee Portugese
skipbreukelinge
, verleen sy naam aan die latere nedersetting. Latere 16de eeuse Portugese handelaars het vanaf 'n Inhaca-eilandbasis die riviere van
Delagoabaai
(
Baia da Lagoa
, Baai van die strandmeer) bevaar op ivoorsoektogte. 'n Kaart van
1747
deur Emanuel Bowen dui "Inhaqua" blykbaar onakkuraat op die vastelandse skiereiland aan en verwys na die eiland as "I. S. Maria". Die eerste
vuurtoring
dateer van 1894 en is in die 1920's verbeter. 'n Marine biologiestasie (die "MBS") is in 1951 gebou en strandgedeeltes is in 1976 tot natuurreservate verklaar. Meer onlangs is die biologiestasie onder bestuur van die
Eduardo Mondlane Universiteit
geplaas.
Reisigers het 'n keuse van twee herberge waarvandaan verskillende ekskursies gereel kan word, insluitend
skuba-
en
snorkelduik
. Kampeerders kan ook oorbly in 'n kampeerarea binne loopafstand van die kaai. Kampeerders moet gebottelde water en eie tente saamneem, maar voedsel is beskikbaar.
Die herberge kan met retoervlugte vanaf Maputolughawe bereik word en die eilandvliegveld word binne tien minute bereik. 'n Bootvaart per
veerboot
of boot uit Maputo duur twee na drie ure. Reisigers vertrek vanaf Maputo se veerbootterminaal en kan die eilandkaai met hooggety bereik, maar moet met laaggety 'n gedeelte vlakwater te voet oorsteek. Reiskoste beloop R300 (Suid-Afrikaanse
Rand
) per persoon per veerboot tot R500 per persoon per boot (2002).
Die eilandhabitat bestaan uit sentrale bewerkte lande, grasvlaktes na die noorde en
usnea
-bedekte woude op die oostelike sandduine. Ekstensiewe ontblote
moddervlaktes
omsoom die wes- en suidkus met laaggety. Drie onbeskadigde
koraalriwwe
is binne 500m van die westelike kuslyne gelee. Almal is bewaarde
marine reservate
. Aansienlike
wortelboombosse
groei op die noordkus en in suidelike Sacobaai.
Onder die 160
koraalsoorte
is Tak- en Plaatkoraal. Opvallende vissoorte is
Moraypaling
,
seebaars
,
barrakuda
en
koningvis
. Ander teenwoordig is
briekwabaars
,
skerpioenvis
,
vlindervis
,
blaasopies
,
papegaaivis
en
seeperde
.
Walvishaaie
en
mantas
besoek die kus in somer.
Boggelrugwalvisse
en
spitssnoetdolfyne
migreer seisoenaal verby hierdie strande.
Seeskilpaaie
van verskillende spesies besoek die strande tydens somer. Inhaca bied tuiste aan ongeveer 300 stand- en migrerende voelspesies, maar ondervind 'n ernstige
huiskraaibesmetting
wat inheemse dierelewe benadeel.
Voelspesies van bewaringbelang is
kleinpelikaan
,
kuifkopsterretjie
,
krapvreter
,
groot-
en
mongoolse strandkiewiete
,
terekruiter
,
dubbelbandslangarend
,
mangliedvisvanger
, gryskruisswael en
natallyster
. Die suidelike Nhaquenevlei en Sacobaai is somertuistes van die rare
roetvalk
. Die noordelike Portugese Eiland is 'n rusplek van verskeie sterretjiespesies. Spesiale voels van beperkte verspreiding is
ruddse kleinjantjie
,
bloukruissuikerbekkie
en
rooskeelkolpensie
.
Bronne en eksterne skakels
[
wysig
|
wysig bron
]
- Reader's Digest Atlas van Suider-Afrika
- Natuurgeskiedenis van Inhaca-eiland, Mosambiek. Margaret Kalk, J de Koning, 1995
- Voels van Inhaca-eiland, Mosambiek. de Boer, WF & Bento, CM, 76pp, 1999.
- Ornitologiese toerverslag, Inhaca-eiland, Mosambiek. Lotz, C & Oschadleus, D, 2003
Geargiveer
15 Mei 2006 op
Wayback Machine
- Mosambiek, Eilande in die Son
deur Keri Harvey
Geargiveer
1 Maart 2005 op
Wayback Machine
26 Oktober 2004
- Bestemming Mosambiek
- Duik Mosambiek
Geargiveer
15 Januarie 2006 op
Wayback Machine