in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die
Five Eyes
(FVEY)
is 'n Engelssprekende
intelligensie
alliansie bestaande uit
Australie
,
Kanada
,
Nieu-Seeland
, die
Verenigde Koninkryk
en die
Verenigde State van Amerika
. Hierdie lande is onderlinge partye by die multilaterale UKUSA-ooreenkoms, 'n verdrag vir samewerking in seinintelligensie.
[1]
[2]
[3]
Die oorsprong van die FVEY kan teruggevoer word na die periode na die
Tweede Wereldoorlog
, toe die
Geallieerdes
die Atlantiese Handves uitgereik het om hul doelstellings vir 'n naoorlogse wereld uit te le. Gedurende die
Koue Oorlog
is die
ECHELON
-toesigstelsel aanvanklik deur die FVEY ontwikkel om die kommunikasie van die voormalige
Sowjetunie
en die
Oosbloklande
te monitor, hoewel dit nou gebruik word om miljarde privaatkommunikasies wereldwyd te monitor.
[4]
Aan die einde van die 1990s is die bestaan van ECHELON aan die publiek bekend gemaak, wat 'n groot debat in die
Europese Parlement
en, in 'n mindere mate, die Kongres van die Verenigde State veroorsaak het. As deel van die pogings sedert die aanhoudende oorlog teen
terrorisme
sedert 2001, het die FVEY hul toesigvermoe verder uitgebrei, met meer klem op die monitering van die
Wereldwye web
. Die voormalige NSA-kontrakteur Edward Snowden het die Five Eyes beskryf as 'n "
supra-nasionale
intelligensie-organisasie wat nie aan die bekende wette van sy eie lande gehoor gee nie". Uit dokumente wat Snowden in 2013 uitgelek het, is aan die lig gebring dat die FVEY op mekaar se burgers gespioeneer het en die versamelde inligting met mekaar gedeel het om beperkende binnelandse regulasies oor toesig oor hul burgers te omseil.
[5]
[6]
[7]
[8]
Ten spyte van volgehoue omstredenheid oor sy metodes, bly die Five Eyes-verhouding een van die mees omvattende bekende spioenasie-alliansies in die geskiedenis.
[9]
Aangesien verwerkte intelligensie uit verskeie bronne versamel word, is die intelligensie wat gedeel word nie beperk tot seinintelligensie (SIGINT) nie, en dikwels behels dit verdediging intelligensie sowel as menslike intelligensie (HUMINT),
kuberspioenasie
en geospatiale intelligensie (GEOINT).