in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Łod?
(['wut??]
luister
(
hulp
·
inligting
)
,
Duits
ook
Lodz
of
Lodsch
, 1940?1945:
Litzmannstadt
) is die derde grootste stad van
Pole
en die administratiewe sentrum van die gelyknamige woiwodskap. Die stad, wat sowat 120 kilometer suidwes van die hoofstad
Warskou
in die sentrum van die land gelee is, is die setel van 'n universiteit en die Nasionale Filmskool van Pole.
Toe die destydse tsaristiese "Kongres-Pole" in 1820 besluit om van Łod? die sentrum van die Poolse tekstielbedryf te maak, was dit nog 'n klein markdorpie. Die stad is volgens die vereistes van die
nywerheidsomwenteling
aangele en het vinnig tot 'n trekpleister vir duisende boere uit die omgewing asook beleggers uit Pole en die buiteland ontwikkel. Die opheffing van die doeanegrens tussen Pole en Rusland in 1850 het verdere stukrag aan Łod? se florerende nywerhede gegee. In die tweede helfte van die 19de eeu was Łod? reeds die belangrikste tekstielstad ter wereld en 'n
metropool
met 'n kosmopolitiese karakter waarna soms as die "Manchester van Pole" verwys is.
In die eerste helfte van die 20ste eeu het sake vir die tekstielbedryf begin versleg. Tydens die
Tweede Wereldoorlog
is Łod? deur Duitse troepe beset en die eerste Joodse ghetto in Pole opgerig. Die sowat 260 000 Joodse bewoners, wat hier aangehou is, was reeds deur uithongering bedreig toe hulle na die verdelgingskampe gedeporteer is.
Vandag is Łod? steeds 'n belangrike nywerheidstad en kulturele metropool met 'n verskeidenheid museums en ander instellings. Łod? tree gereeld as gasheerstad vir kultuurfeeste op.