Шык?эпщынэ
(
к?ахыбзэк?э
шык?эпщын, пхъэпщын
, беслъ-бз.
шык?эпчынэ
) ? адыгэ
бзэпс ?амэпсымэхэм
ащыщ. А ц?эм нэмык?эу ет?уанэ ц?э зэрехьэрэр ≪
пхъэпщынэ
≫.
Орэдым къыдеон, къашъо мэкъамэ къызырыхахырэ адыгэ
?амэпсымэ
.
Шык?эпщынэр адыгэ лъэпкъым ч?ып?эшхо еубытыгъ, хьэк?эщ
хабзэм
,
гъэсэныгъэм
пык?ау. Шык?эпщынэм еошъуныр, дэжъыоныр сэбыIхэм ягъэсэныгъэм хэтыгъ.
Нарт
къэбархэм, орэдыжъхэм, гущыIэжъхэм къэ?офыгъоу бэрэ къахек?ырэр шык?эпщынэм теуфэу, лъэпкъым ижыжъ лъандэрэ зэрэхэтыгъэр.
Иц?эр гущыIищэу зэхэлъыр ары: ≪
Шы
≫, ≪
К?э
≫, ≪
Пщынэ
≫ ? а гущыIэм къе?уатэ шык?эпщынэм изэхэлъык?э. Джырый шык?эпщынэхэм ябзэпсхэр гъук?эк?апсэм къыхэк?ык?; пэсэрэй шык?эпщынэм ибзэпсхэр шым ик?эм къыхахыгъагъ.
Пкъыр, пщэр, шъхьэр зы пхъэ такъырым къыхахыгъагъ (
к?эй
, къужъай,
пцэй
). Шык?эпщынэныбэр ? пкъыр къызхэхыгъэ пхъэми къыхак?ык?ыгъагъ е пхъэ нахь шъабэм (псэй,
остыгъай
).
Шык?эпщынэм ик?ыхьагъэр см 70; пкъым ибгъуагъэр см 7?20; пкъым икууагъэр см 4?8; бзэпсит?ур шъхъэм идэжь шык?эпщынэтхьак?умэхэм егъэупытау шык?эпщынэлъакъом нэс къехыхагъ, бзэпс ш?огъэнап?эхэм нэс, пшъэм дэжь ?апщэпх идзау щытыгъ, шъом къыхэк?ык?ау ? шъом къыхэк?ык?ау. Пкъым ик?ыбагъэм ≪
Мыстхъу
≫ е ≪
Мэзыщэ
≫ телъыгъ, еоным ипэк?э щабзэр ащ щэхъу.
Джырый шык?эпщынэр виолончел-скрипкэ оркестр ?амэпсымэхэм ехьщышъоу щыт. Ибзыпсэхэр гъук?эк?апсэм къыхэк?ык?агъ, ябжьыгъэри пл?ы мэхъу. Шык?эпщынэ щабзэри европэу щыт.
А шык?эпщынэм исурэт зэш?огъуцоным зи лэжьыгъэ хэлъыр
Шъаожъ Елмырзэ
.
Шык?эпщынэм и еок?эныр т?уоу зэхьщэщэк?ыр:
- Къок?ып?э лъэныкъо еок?э
(бзэпсхэр шык?эпщынэпшъэм текъозэн; къэбартай, абадзэ еок?э)
- Къохьэп?э лъэныкъо еок?э
(те?эбагъо, шык?эпщынапщэм нэмысэу бзэпсым текъозэныр; к?ахэ адыгэхэм яеок?э)
Шык?эпщынэр бэрэу къагъэфедэ ?амэпсымэхэм ащыщ къашъо ансамбылхэм ≪
Кабардинка
≫, ≪
Налмэс
≫, ≪
Меркуриим
≫. Ащ елъытау шык?эпщынэ еоным иегъэсэныр шIоу зэш?огъуцоу щытэп, здагъасэ бэрэр
Ипшъэ Кавказым и Къэралыгъо Арт Институтым
Налшык
къалэ дэтым.
Пэсэрэй шык?эпщынэм и зэш?огъэуцожьын и егъэджэнымк?э лъэжьыгъэшхо хэзылъхьэр
Гъук?э Зэмудин
. Ащ и ш?агъэк?э Адыгэ къэралыгъо Университетым студентхэр щегъасэ, Адыгэ республикэм и Искуствэхэмк?э к?элъыц?ык?у еджап?эу Лъэцэрыкъо Ким иц?эк?э щытыми ц?ык?ухэр щегъасэ.