La formacion del plural [ modificar ]

La formacion del plural dels adjectius e dels noms en occitan se fa amb de cambiaments leugiers.

1. D'un biais general lo plural s'obten en apondre "s" a la forma del singular.

• L'excepcion son los plurals dits "sensibles" presents unicament en lengadocian e encara pas obligatoris: Los mots acabats per "c, s, is, ch, g, sc, st" fan lor plural en "es".

• Los plurals sensibles dits "abusius" : d'unes articles, pronoms o adjectius fan tanben son plural en "es".

(Certs parlars fan en -i aquels plurals masculins en -es)

I a una tendencia populara forta a faire los adjectius alongats al plural, en Carcin , Roergue e mantuna partida del Lengadoc . La novela flexion -es , non solament se substituis, mas encara s'ajosta sovent a l'anciana e regulara flexion en -s , dins lo pronom el (> elses ), dins maites adjectius determinatius ( aquelses , qualses , quantses , tantses , totses , unses  ; al femenin, totsas , unsas ), e dins dos o tres substantius ( uelhses <uelh, pelses <pel, reises <rei, fialsses <fial, final, sousses <sou) o adjectius ( prosses <pro, los teusses <lo teu). Aquestas flexions tocan tanben las particulas, regularament invariablas, mai e ges , e lo nom compausat totplen , que n'a lo rotle ( Per de c(o)ops n'a pas gisses ( Vilafranca de Roergue ); totplenses d'autres legats (id.) ; li fau maisses de pelses grises ( Besiers ).

• Los mots en "tz" fan son plural en "ses".

Excepcion: la patz → las patz

2. Los noms d'ostal prenon la marca del plural.

      los Andrieus, los Negres, los Ortolans, los Bosques, los Rosses

3. Los noms emplegats dins un sens collectiu o partitiu an pas de plural.

      la polalha, l'aujam, lo postam, l'arbram, lo folhum, l'auselum, lo femnum, la lenha, l'ossa, la frucha, lo bestial

4. Los mots que designan de causas compausadas de doas parts o mai s'emplegan unicament al plural.

     las bragas, las caucas, las mordassas, las morenas, los talhants, las tenalhas

• Es co meme pels noms de festas, de ceremonias religiosas o de trabalhs agricolas.

      Cendres, Pascas, Vespras, vigilhas, cubrisons, segas, semenilhas, vendemias

5. Plural dels mots compausats.

• Los, formats per dos noms en oposicion o per un nom seguit o precedit d'un adjectiu que lo qualifica, fan variar los dos termes.

• Los, formats d'un adjectiu precedit d'un nom que servis de complement, o de dos noms que un es lo complement de l'autre, o d'un verbe e de son complement, fan variar lo darrier terme.

• Dins los noms formats d'un nom seguit d'un nom suplementari, que lo completa amb l'ajuda d'una preposicion, lo terme complement demora invariable.

• Pasmens, quora lo sens de la composicion s'es perdut, los noms compausats an tendencia a estre traitats coma de noms simples.

• Se podon trobar de substantius que malgrat son mode verbal, prenon la marca del plural.

6. Lo plural s'emplega facilament per una causa unica, o multipla, o per donar una valor expressiva.

• sonar los classes (sonar lo clas);
• seguir las escolas (far estudis, anar a l'universitat);
• las sonalhas (far tindar las campanas);
• las susors me prenon;
• far las patz;
• de cuols (caire );
• de ventres (caire )