Leon Jan Wachholz
, ur. 20 czerwca 1867 w Krakowie, zm. 1 grudnia 1942 w tam?? ? polski lekarz medycyny s?dowej, jeden z najwybitniejszych polskich przedstawiciel tej dziedziny w XX wieku.
Był synem Antoniego, profesora historii powszechnej UJ, i Joanny Zagorskiej. Uko?czył Gimnazjum ?w. Jacka w Krakowie w 1885 r. po czym rozpocz?ł studia medyczne na Uniwersytecie Jagiello?skim, ktore uko?czył uzyskuj?c tytuł? doktora wszech nauk lekarskich w 1890 r. Nast?pnie odbył studia uzupełniaj?ce na uniwersytetach w Kopenhadze, Berlinie, Pary?u i Wiedniu. Po powrocie do Krakowa habilitował si? w 1894 r. z zakresu medycyny s?dowej na Wydziale Lekarskim UJ, po czym w latach 1894 ? 1895 r. pełnił funkcj? kierownika Katedry Medycyny S?dowej. Po powrocie do Krakowa w 1895 r. został mianowany kierownikiem Zakładu S?dowo ? Lekarskiego UJ,? ktor? do funkcj? pełnił do 1923 r. Profesorem nadzwyczajnym został mianowany w 1896 r., a profesorem zwyczajnym w 1898 r. W roku akademickim 1901/02 sprawował funkcj? dziekana Wydziału Lekarskiego UJ, a w 1908/09 dziekana Wydziału Prawa UJ. Po zako?czeniu pracy jako kierownik Zakładu S?dowo ? Lekarskiego UJ przez 10 lat pracował jako kierownik I Katedry Medycyny S?dowej. W 1934 r. został mianowany profesorem honorowym Wydziału Lekarskiego UJ.
6 listopada 1939 r. został aresztowany wraz z innymi pracownikami UJ i AG (po?niejsza AGH) w ramach Sonderaktion Krakau. Po trzech tygodniach pobytu w wi?zieniach w Krakowie i Wrocławiu trafił do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen koło Oranienburga. Pobyt w obozie szczegolnie ?le odbił si? na zdrowiu profesora Wachholza, a zwłaszcza kilkugodzinny apel na 30 stopniowym mrozie, ktory miał miejsce 18 stycznia 1940 r. W czasie jego trwania profesor zemdlał i znalazł si? w obozowym lazarecie. Został wypuszczony z obozu 8 lutego 1940 r. po czym powrocił do Krakowa. Nigdy ju? nie odzyskał zdrowia i zmarł 1 grudnia 1942 r.
Głownym tematem zainteresowa? profesora Wachholza była medycyna s?dowa i jej aspekty, w tym badanie dowodow rzeczowych, toksykologia s?dowa, tanatologia. Był pionierem metod eksperymentalnych w medycynie s?dowej m.in. metody oznaczania hemoglobiny tlenkowo-w?glowej (proba Wachholza-Sieradzkiego). Prowadził tak?e badania do?wiadczalne nad oznaczeniem wieku na zwłokach (na podstawie procesu kostnienia głowki ko?ci ramiennej) i nad utoni?ciem (cz??ciowo wspolnie ze Stefanem Horoszkiewiczem). Osi?gni?cia te zapewniły polskiej medycynie s?dowej powa?ne miejsce w pi?miennictwie ?wiatowym. ??
Był członkiem wilu towarzystw naukowych, polskich i zagranicznych. Od 1913 nalerzał do Towarzystwa S?dowo-Lekarskiego w Wiedniu. Od 1930 był członek Polskiej Akademii Umiej?tno?ci, gdzie był przewodnicz?cym Komisji Historii Medycyny i Nauk Matematyczno ? Przyrodniczych (1933 ? 1939). Był rownie? Członek korespondencyjny Niemieckiego Towarzystwa Medycyny S?dowej. W 1938 r. w Bonn został wybrany na Wiceprezesa Mi?dzynarodowej Akademii Medycyny S?dowej.
Jego dorobek naukowy obejmuje przeszło 200 prac z medycyny s?dowej i historii medycyny. Do najwa?niejszych dzieł nale?y zaliczy?:
Podr?cznik medycyny s?dowej
(1899),
Medycyna s?dowa. Na podstawie ustaw obowi?zuj?cych na ziemiach polskich
(1919),
Technika sekcji zwłok
(1920).
Profesor Wachholz miał rownie? wiele innych pasji. W młodo?ci kolekcjonował owady (głownie motyle) i minerały. Brał udział w deklamacjach i wystawianiu dramatow Goethego, Shakespeare’a, Słowackiego. Od tamtego czasu był zagorzałym miło?nikiem teatru.
Był o?eniony z Jozef? Sariusz Jelita ? Małeck?. Został w 1929 r. odznaczony Krzy?em Komandorskim Orderu Polonia Restituta. ?
Bibliografia:
Relacje pracownikow Uniwersytetu Jagiello?skiego o?ich losach osobistych i?dziejach uczelni w?czasie drugiej wojny ?wiatowej
, Z?praz Archiwum Uniwersytetu Jagiello?skiego, Seria F, Tom 5, Krakow 2005, s. 81 - 82, 1076.
Uczeni polscy XIX ? XX stulecia
, pod red. Andrzeja ?rodka, t. IV. s. 427 ? 429.